Het grootste risico is geen risico durven nemen!

Risico’s durven accepteren is de start van duurzame veiligheid

Maandag 10 februari 2020 | Leestijd: 3 minuten | Iris Boderie

In de zomer van 2019 stond er een artikel op het Arbo kennisplatform over veilig en gezond werken. In dit artikel wordt een interessant gegeven met ons gedeeld, namelijk: we houden ons tegenwoordig teveel bezig met de incidenten van vandaag en morgen. Hierdoor verliezen we de langetermijnfocus en investeren we vaak onnodig veel geld en tijd in de verkeerde beheersmaatregelen. Volgens Ira Helsloot (hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit) moeten we onze risicobeheersing meer gaan richten op gezondheids- en bedrijfsrisico’s die op de lange termijn spelen. Oftewel: we moeten focussen op duurzame veiligheid en niet zozeer op het blussen van brandjes. Maar hoe gaat dit in de praktijk?

Kans x gevolg = risico accepteren of maatregel treffen

We zijn als organisatie verplicht om risico’s te inventariseren en te evalueren (RI&E). Dit om de gezondheid en de veiligheid binnen onze organisatie te kunnen garanderen. Niets nieuws, toch? Waar sommige organisaties echter in doorschieten, is de opvolging van deze risico’s. We kunnen nou eenmaal niet alle incidenten voorkomen. Dit kost allereerst veel te veel tijd en geld én het is daarnaast ook helemaal niet nodig. In sommige gevallen is het gevolg namelijk zo klein, dat je het risico voor lief kunt nemen.

Maar hoe bepaal je nu aan welke risico’s je beheersmaatregelen gaat hangen om ze in de toekomst te voorkomen, en aan welke niet? Dit doe je door een gedegen risicoanalyse uit te voeren. Het is belangrijk dat je per risico gaat inschatten hoe groot de kans is dat het betreffende risico zich voordoet en wat vervolgens het gevolg van het incident op jouw organisatie is. Door de risico’s op deze manier van een score te voorzien, ben je beter in staat om te focussen op risico’s die écht belangrijk zijn (en die dus in de toekomst een bedreiging voor de organisatie kunnen vormen). Je bent op deze manier veel meer bezig met het creëren van een duurzame, veilige werkplek en het voortbestaan van de organisatie. Iets dat ontzettend goed aansluit bij de trend van nu: integraal risicomanagement.

Maak afgewogen keuzes met de beschikbare financiële middelen

Maar bij risicobeheersing dien je niet alleen te kijken naar de kans en het gevolg dat het betreffende risico met zich meebrengt. Je dient ook te kijken naar de financiële middelen. Want je kan wel alle risico’s willen voorkomen door overal beheersmaatregelen aan te hangen, financieel is dat in negen van de tien gevallen gewoon niet haalbaar.

Je dient dus afgewogen keuzes te maken binnen de beschikbare financiële bandbreedte. Dat kan in sommige gevallen betekenen dat je bepaalde risico’s gaat accepteren, waardoor de kans op bijvoorbeeld traditionele ongevallen (zoals een struikel-incident) groter wordt. Echter staat hier tegenover dat je meer geld overhoudt voor het tegengaan van incidenten die een groter gevolg voor de organisatie kunnen hebben. Denk bijvoorbeeld aan incidenten waar meerdere mensen bij betrokken zijn.

Daarnaast is het ook belangrijk dat je bij het afwegen rekening houdt met de organisatiebrede risico’s. Ga jij je namelijk alleen focussen op het veiligheidsdomein waar jij verstand van hebt (bijvoorbeeld valincidenten), en steek je daar al het budget in, dan kan dat betekenen dat de focus op het voorkomen van de verkeerde risico’s komt te liggen. Zorg er dus voor dat risicobeheersing niet alleen bij één of enkele personen komt te liggen, maar zorg dat het zowel op strategisch als operationeel niveau de juiste aandacht krijgt.

Denk niet alleen vanuit bedreigingen

Door iedere medewerker te betrekken bij risicomanagement, creëer je een continue stroom van belangrijke inzichten. Inzichten waarmee de risicobeheersing naar een volgend niveau getild kan worden. Maar ook inzichten die kansen gaan opleveren voor de organisatie. Want waar een risico vaak gezien wordt als iets negatiefs, kan het ook een trigger zijn om op een andere manier tegen een onderwerp aan te kijken. Neem als voorbeeld ‘digitalisering’. Waar veel bedrijven dit jaren geleden als een bedreiging zagen, heeft het veel van deze bedrijven inmiddels ook zaken opgeleverd. Zo werkt men nu bijvoorbeeld efficiënter dan voorheen en worden er minder (menselijke) fouten gemaakt.

Samenvatting

Ben jij een van de personen die binnen de organisatie bezig is met risicobeheersing? Probeer dan eens wat vaker risico’s te accepteren in plaats van ze allemaal te elimineren. Alles elimineren gaat je namelijk nooit lukken. Zorg dat je investeert in de beheersing van risico’s die voor de organisatie op lange termijn belangrijk zijn. Hoe? Door te kijken naar kans, gevolg en budget. Vergeet tot slot niet om risicomanagement onderdeel uit te laten maken van de gehele organisatie. IRM software kan in dit proces een belangrijke rol spelen.